Onderbewustzijn
Wanneer we denken aan persoonlijke ontwikkeling, richten we ons vaak op bewuste keuzes: nieuwe gewoontes aanleren, doelen stellen, of onze mindset veranderen. Maar onder de oppervlakte speelt zich nog iets krachtigers af: ons onderbewustzijn
Wat is het onderbewustzijn?
Het onderbewustzijn kun je zien als de “harde schijf” van je geest. Hier liggen overtuigingen, herinneringen en automatische patronen opgeslagen die ons gedrag en emoties sterk beïnvloeden – vaak zonder dat we het doorhebben. Denk aan reflexen, ingesleten gewoontes, maar ook aan diepgewortelde overtuigingen zoals: “Ik ben niet goed genoeg” of “Ik moet altijd hard werken om gewaardeerd te worden.”
De rol van het onderbewustzijn in persoonlijke groei
Persoonlijke groei betekent vaak losbreken uit oude patronen. En juist hier speelt het onderbewustzijn een cruciale rol. Zolang oude overtuigingen en onbewuste angsten de overhand hebben, saboteer je misschien onbedoeld je eigen vooruitgang. Door je onderbewustzijn te onderzoeken en te herprogrammeren, kun je ruimte maken voor nieuwe overtuigingen en gedragingen die je ondersteunen.
Vijf dimensies van groei
1. Mentaal – Je gedachten vormen een bril waardoor je de wereld ziet. Je paradigma – het denkmodel dat je hanteert – bepaalt hoe jij de werkelijkheid begrijpt en filtert. Je brein zoekt altijd bevestiging in wat je al kent. Wat niet bekend is, wordt weggefilterd door het ego om je zogenaamd veilig te houden.
2. Fysiek – Je lichaam is het voertuig waarmee je deze realiteit ervaart. Gezondheid, beweging en voeding dragen niet alleen bij aan vitaliteit, maar ook aan de helderheid van je geest.
3. Emotioneel – Emoties zijn signalen. Ze vertellen je niet alleen hoe je je voelt, maar ook welke overtuigingen er diep vanbinnen actief zijn. Overtuigingen werken vaak als regels: ALS dit gebeurt, DAN voel of doe ik dat… Bijvoorbeeld: Als ik kritiek krijg, dan trek ik me terug. Door deze automatische patronen te doorzien, ontstaat er persoonlijke vrijheid.
4. Spiritueel – De zin van je bestaan ligt niet buiten jezelf, maar in de verbinding met wie je werkelijk bent. De meeste mensen overleven, maar vergeten te leven. De weg naar binnen is de weg van verandering. Hier ontdek je je innerlijke waakvlam: straalt die, of is hij onderdrukt?
5. Energetisch – Alles is energie. Wanneer je handelt vanuit plezier, dankbaarheid en vreugde, verhoogt je frequentie. Vanuit die staat van zijn manifesteer je moeiteloos. Het onderbewustzijn is hierin een volgzame dienaar – letterlijk als een kind. Hoe duidelijker en eenvoudiger je instructies, hoe krachtiger de uitkomst.
Flow, triggers en manifestatie
De meeste mensen vechten tegen de buitenwereld, maar ware kracht en groei komt voort uit innerlijke kalibratie. Zoals bij een storm: vecht er niet tegen, maar voel vanwaar de wind komt en beweeg mee.
Dankbaarheid is de sleutel tot manifestatie.
Het verankert je in overvloed in plaats van tekort. Triggers en reacties horen bij het leven. Je brein zoekt steeds naar wat het kent en reageert vanuit oude patronen. Maar elke keer dat je een trigger bewust opmerkt, heb je een keuze: volg ik het automatische pad, of kies ik een nieuwe respons? Dit is waar échte groei begint.
Dankbaarheid als hefboom voor verandering
Als dit is wie je bént, maar niet wie je wílt zijn, stel jezelf dan de vraag: Wie wil ik wél zijn? En nog belangrijker: Hoe kan ik nu al dankbaar zijn voor die versie van mezelf?
De meeste mensen vechten tegen datgene wie ze niet willen zijn. Maar omdat daar de focus ligt, blijft de expressie hetzelfde: je blijft wie je níet wilt zijn. Je aandacht voedt immers datgene waar je op gericht bent.
Dankbaarheid is ‘key’ hier. Niet als trucje, maar als staat van zijn. Wanneer je in dankbaarheid leeft voor wie je nu bent en voor wat er al aanwezig is, verschuift je energie. Je onderbewustzijn krijgt een nieuw signaal: dit is de richting.
Wanneer je weg wilt van angst, blijf je juist in angst gevangen. Je kan zo goed kunnen zwemmen als je wilt, maar als de onderstroom tegenzit, blijf je ploeteren. Zo werkt het ook met je onderbewustzijn: wanneer jouw bewuste wil niet is afgestemd op de diepere overtuigingen in jou, ontstaat er strijd.
Maar wanneer je kiest voor dankbaarheid, liefde en vertrouwen, neem je de sprong naar een andere realiteit.
Afstemming tussen bewust en onderbewust
Wanneer bewustzijn en onderbewustzijn niet op één lijn zitten, ontstaat een innerlijk conflict. Je voelt je verscheurd, begrijpt niet waarom dingen niet lukken, en maakt daardoor verkeerde keuzes.
Bij verandering en obstakels is de sleutel: stap uit het conflict.
Het onderbewustzijn werkt direct: als jij je focus ergens op legt, wordt het jouw waarheid. Beeld je een negatieve emotie in, en stel je vervolgens voor dat het anders is. Hoe zou dat voelen? In dat moment ben je al aan het herschrijven.
Het lichaam als dienaar
Ons lichaam is vaak verslaafd aan oude conditioneringen. Je mind kan al “daar” zijn, maar je lichaam blijft hangen in oude patronen. Daarom moeten we onze geest opnieuw trainen en nieuwe strategieën aanleren. Dan wordt je lichaam opnieuw de dienaar – een automatische piloot die je ondersteunt, ook op moeilijke momenten.
Als alles goed loopt, neemt je lichaam het vanzelf over. Maar die automatische piloot moet getraind worden. En dat gaat eenvoudiger dan je denkt: via herhaling en herconditionering.
Overtuiging = perceptie
Jouw overtuigingen vormen jouw perceptie, en dat creëert tunnelvisie. Wat jij hebt aangenomen als waar, materialiseert zich. Als jij gelooft dat iets moeilijk is, is het moeilijk. Als jij gelooft dat het eenvoudig is, wordt het eenvoudig.
Vaak zijn belemmerende gedachten de grootste blokkades: Wat zullen mensen denken van me? Wat als ik faal? Wat als ik niet goed genoeg ben? Maar zodra je die overtuigingen onderzoekt, ontdek je dat het slechts filters zijn van je brein.
En hier schuilt iets krachtigs: als iets twee of drie keer gebeurt, gaat je brein generaliseren. Het maakt er een regel van. Maar jij hebt de keuze om die regels te herschrijven.
Jij bént je overtuiging niet
Een van de grootste misverstanden is dat je denkt dat je je overtuigingen bént. Maar in werkelijkheid: je hébt overtuigingen – gebaseerd op je verleden, opvoeding en conditionering. Ze zijn niet jouw essentie, ze zijn slechts programma’s die je onbewust bent gaan draaien.
Daarom is de vraag cruciaal: Wanneer ben ik bereid de regels te overtreden? Als je altijd dezelfde overtuigingen volgt, blijf je in dezelfde realiteit hangen. De reden om te veranderen moet groot genoeg zijn. Denk aan het rode stoplicht: normaal stop je, maar als je been gebroken is en je moet dringend naar het ziekenhuis, rijd je door. De context, de overtuiging en de actie veranderen in een ogenblik.
Welke overtuiging kies je?
Overtuigingen werken als filters voor je werkelijkheid. Als jouw overtuiging is: “Ik ben geweldig”, dan valt al de rest weg. Alles wat daarmee niet resoneert, glijdt van je af. Je geeft je onderbewustzijn dan een commando dat jouw hele ervaring herprogrammeert.
Ook gewoontes kun je via overtuigingen herschrijven. Stel dat je wilt stoppen met roken: koppel de sigaret aan iets negatiefs, zoals een vieze smaak of een gevoel van afkeer. Tegelijkertijd verbind je de nieuwe keuze (gezondheid, vrijheid, frisse adem) aan iets positiefs. Het onderbewustzijn volgt die associaties blind – net als een kind dat leert door ervaring.
Belemmeringen en copingmechanismen
Wat is je grootste belemmering om te veranderen? Vaak is het simpel: verandering doet pijn. Het voelt ongemakkelijk, en ons brein houdt niet van onzekerheid. Daarom grijpt het onderbewustzijn terug op copingmechanismen – beschermingsreacties die ooit zijn ontstaan om je veilig te houden.
Denk aan een situatie waarin je kwaad wordt om een trigger in het nu. Die boosheid gaat meestal niet over het moment zelf, maar is een beschermingsreflex die teruggaat naar iets dat je in het verleden hebt meegemaakt. Veel van die eerste ervaringen zijn we bewust vergeten, maar ze zitten nog steeds opgeslagen in je lichaam.Je lichaam herinnert zich wat je geest soms vergeten is. En zolang die oude koppelingen blijven bestaan, reageer je automatisch op basis van je verleden in plaats van het heden.
Hoe doorbreek je dit patroon?
Een krachtige methode is regressie: teruggaan naar het “first event” waar het patroon ooit ontstaan is. Door dat moment opnieuw te beleven en te herinterpreteren, kun je de lading loslaten en het programma herschrijven. Je haalt als het ware de wortel van het patroon eruit, waardoor je niet telkens de symptomen hoeft te bestrijden.
Hypnose, trance en innerlijke verandering
Hypnose en trance zijn manieren om die focus naar binnen te brengen. Het is geen magie, maar een diepe staat van aandacht waarin je toegang krijgt tot je onderbewustzijn. Belangrijk daarbij is de intentie: ga altijd dieper, stap voor stap.
Want: elke verandering komt vanuit het onderbewustzijn. Als zich een situatie aandient, neem dan even de tijd: op welke manier wil ik reageren? Het onderbewustzijn kent geen tijd – en dus wordt elk probleem in het moment opgelost. De gevolgen zie je later in de buitenwereld, maar de verandering zelf is al ingezet.
Manieren om met je onderbewustzijn te werken
- Meditatie & mindfulness: Door bewust stil te worden, krijg je toegang tot lagen van je geest die normaal overschaduwd worden door gedachten en prikkels.
- Visualisatie: Het brein maakt weinig onderscheid tussen verbeelding en werkelijkheid. Door positieve scenario’s te visualiseren, stuur je nieuwe patronen je onderbewustzijn in.
- Affirmaties: Herhaalde positieve uitspraken helpen om oude overtuigingen te vervangen door bekrachtigende gedachten.
- Schrijven/journaling: Door gedachten en emoties op papier te zetten, ontdek je patronen die diep verborgen liggen.
Van bewust naar onbewust
Echte transformatie vindt plaats wanneer nieuw gedrag niet langer een bewuste inspanning kost, maar automatisch wordt. Denk aan iemand die bewust wil leren om gezonder te eten: in het begin vraagt dit veel aandacht, maar na verloop van tijd wordt het een nieuwe gewoonte die vanzelf gaat – het onderbewustzijn neemt het over.
Verandering via nieuwe associaties
Elke echte verandering vindt plaats in het onderbewustzijn. Daar worden overtuigingen, patronen en automatische reacties gecreëerd en vastgehouden. Het mooie is: de relatie met je onderbewustzijn kan altijd verbeterd worden. Het vraagt samenwerking en een open dialoog.
De eerste stap is de kritische mind omzeilen – die laag die constant alles wil analyseren en controleren. In trance ontstaat er een directe verbinding. In die staat wordt het mogelijk om nieuwe suggesties te geven en nieuwe associaties te maken.
Het onderbewustzijn werkt namelijk via oorzaak en gevolg. Wanneer je een oude koppeling herschrijft – bijvoorbeeld: “roken is ontspannend” → “roken is iets smerigs en ongezonds” – ontstaat er letterlijk een nieuwe werkelijkheid in jou. Dit proces van herassociatie is de sleutel: door herhaling en suggestie leert het onderbewustzijn een nieuwe waarheid aannemen, die zich vanzelf in je gedrag en ervaring uitdrukt.
De sleutel: connectie met je onderbewustzijn
Alle inzichten over overtuigingen, patronen en belemmeringen komen neer op één vraag: hoe maak je werkelijk contact met je onderbewustzijn?
De sleutel ligt in trance. In trance omzeil je de kritische laag van de bewuste mind en krijg je direct toegang tot de diepere lagen. Dit kan op verschillende manieren:
- Communicatie via symbolen: je roept een beeld of metafoor op die resoneert met je
onderbewustzijn. - Fysieke signalen: wiegen, ideomotorische reacties of vingersignalen waarmee je onbewuste
kan “antwoorden”. - Samenwerking: een proces gebaseerd op veiligheid, vertrouwen en respect.
Wanneer je in trance bent, open je een kanaal waarin echte verandering mogelijk wordt. Belangrijk is dit: zodra je zegt “ik hoop”, geef je de kracht uit handen. Hoop verwijst naar iets buiten jezelf.
Manifestatie en transformatie ontstaan pas wanneer jij kiest.
Die keuze is de basis van samenwerking met je onderbewustzijn. Als er vertrouwen is, kan er gewerkt worden op het niveau van het ego (in de derde dimensie). Daar ontstaat de verschuiving van oude conditionering naar nieuwe mogelijkheden.
Dat betekent proactief intunen, de signalen van binnenuit volgen en meezeilen met de wind. Hoe meer je het juiste commando geeft aan je onderbewustzijn, hoe beter het antwoord zal zijn. Denk aan een zoekopdracht in Google: hoe specifieker je vraag, hoe beter het resultaat.
Het onderbewustzijn weet veel meer over jezelf dan jij bewust kunt bevatten. Het laat je voortdurend blokkades zien – niet om je tegen te houden, maar om je te laten leren wat je nog niet hebt gezien. Voor het onderbewustzijn bestaan er geen problemen, alleen uitdagingen.
De relatie tussen het onderbewust en het ego
Waar het onderbewuste ons vaak onzichtbaar beïnvloedt met patronen, overtuigingen en herinneringen, staat het ego juist als een soort tussenpersoon op de voorgrond. Het ego probeert grip te krijgen op die onderstroom en bepaalt hoe we onszelf zien en hoe we ons verhouden tot de wereld. In zekere zin is het ego gebouwd op de fundamenten van het onderbewuste – en precies daar ligt de boeiende wisselwerking waar we nu verder in duiken.
1. Luchtig & nieuwsgierig
Het onderbewuste is dus die stille motor onder de oppervlakte. Maar wie staat er dan aan het stuur boven water? Juist, het ego. Tijd om kennis te maken met dat deel van ons dat zich graag bemoeit met hoe we onszelf zien en hoe we ons laten zien aan anderen.
2. Speels & beeldend
Je kunt het onderbewuste zien als de coulissen van een toneelstuk: daar gebeurt van alles zonder dat je het publiek het doorheeft. En wie staat er ondertussen in de schijnwerpers? Het ego. Dat deel van ons dat maar al te graag de hoofdrol opeist.
3. Licht filosofisch, maar toegankelijk
Na een kijkje in de diepte van het onderbewuste is het interessant om te zien wat er aan de oppervlakte gebeurt. Daar vinden we het ego – een soort vertaler van al die onderstromen, maar soms ook een regisseur die net iets té veel de touwtjes in handen wil hebben.
Het ego
Het ego: onze beschermlaag én onze uitdaging
We hebben het allemaal: een ego. Vaak krijgt het een slechte naam – alsof het alleen maar staat voor trots of koppigheid. Maar in werkelijkheid is ons ego veel meer dan dat. Het is een mechanisme dat ons beschermt, richting geeft en helpt door het leven te gaan.
Het ego beschermt ons
Het ego wil vooral één ding: controle. Het wil je beschermen, zorgen dat je kunt overleven en binnen de grenzen blijven van wat je kent. Alsof je een vis bent in een vijver – je ego zegt: blijf hier maar zwemmen, want dit is veilig.
Het ego strijdt altijd voor jouw overleving. Het geeft betekenis aan de wereld, zodat jij kunt bepalen waar je nu bent en waar je naartoe wilt. Zonder ego zouden we geen richting ervaren. Het is een soort programmatuur die werkt op basis van overtuigingen: je ego probeert te creëren wat jij over jezelf gelooft.
Maskers en rollen
Het ego geeft ons een identiteit. Het vertelt ons wie we zijn:
- Ik heb veel zelfvertrouwen – dat voelt als een kwaliteit.
- Ik ben Limburger – dat zegt waar je vandaan komt.
- Ik ben leraar, ouder, collega – dat vertelt wat je doet.
Maar dit zijn niet per se wie je écht bent. Het zijn maskers en rollen die je helpen in de wereld. Het
gevaar ontstaat als je denkt dat je die rollen bént.
Botsen met het ego
Veel mensen botsen met hun ego omdat ze teveel willen of omdat hun rol verandert. Stel, je hebt
altijd lesgegeven en nu niet meer. Wie ben je dan? Je komt in een soort niemandsland terecht. En
precies daar ontstaat ruimte: want als je niet vastzit aan één identiteit, kun je alles zijn wat je wilt.
Het ego en de zonnevlecht
In veel tradities wordt het ego verbonden met de derde chakra: de zonnevlecht. Dit is het centrum van wilskracht, eigenwaarde en prestaties. Hier zit onze drang om te presteren, controle te houden en ons te bewijzen.
Bij zo’n 80% van de mensen in de Westerse wereld staat dit chakra in overdrive: altijd streven naar meer, beter, sneller. Het gevolg? Stress, burn-out, depressieve klachten en een voortdurende ontevredenheid. En dus ook angst. Het ego neemt de regie over, in plaats van dat het ons dient.
Twee vormen van angst
Er zijn eigenlijk twee heel verschillende vormen van angst:
- De angst van het ego: niet gezien of gehoord worden, bang zijn voor afwijzing, niet goed genoeg zijn, geen bestaansrecht voelen.
- De angst van de ziel: de angst om in je licht te gaan staan, écht jezelf te laten zien.
De uitdaging zit er vaak in dat het ego er tussenkomt en gaat filteren: “Als ik het op deze manier breng, verklaart mijn omgeving me niet gek.”
Maar juist dat is vaak het leerproces: je ego vindt er van alles van. Om echt te groeien moet je iets van jezelf durven afgooien – schaamte, schroom, angst – en die filter weglaten.
De rode draad is: wat komt telkens terug in jouw leven? Dat is jouw leerproces.
Bekijk je moeilijkheden eens als een kind dat een zootje heeft gemaakt: wat voor een rommel heb ik nu weer gecreëerd? En belangrijker: wat leer ik hieruit?
Als je het “wat” geleerd hebt, verdwijnt de last. Dan is het probleem geen probleem meer. Want uiteindelijk is het jouw taak om jezelf gelukkig te maken.
Onze mind – en dus ons ego – is van nature negatief ingesteld, omdat het gericht is op overleven.
Stel dat je 90% van een probleem hebt opgelost, dan focust je mind automatisch op die 10% die nog niet klopt. Door tunnelvisie lijkt die 10% ineens 100%.
De oplossing? Stel jezelf de vraag: hoe is het nu anders? Daarmee leg je de focus op de vooruitgang, op de outcome.
- A = het probleem
- B = het resultaat / de verandering
Veel mensen blijven hangen in A, omdat ze vanuit pijn proberen te veranderen. Maar dat houdt je gevangen in hetzelfde patroon. De vraag is: wat heb je te leren om van A naar B te gaan? De bedoeling is dat je in B iets anders ervaart, zodat A niet meer je werkelijkheid is.
Het ego temmen
Je kunt het ego zien als een hond: het wil niet getemd worden, maar je kunt het wél trainen met de juiste commando’s. Dan wordt het geen last, maar een loyale helper. Voor manifestatie en groei heb je je ego nodig – maar dan wel in een dienstbare vorm.
Wees er ook op voorbereid dat het leven je soms klappen geeft. Dat hoort erbij. Het gaat er niet om die te vermijden, maar om er anders mee om te gaan.
Het verhaal van de hond en de poort
Stel je voor: je hebt een hond die altijd in je tuin rondloopt. Hij blaft als er iemand langs de poort komt, hij houdt je alert en zorgt dat je veilig bent. Maar elke keer dat je de poort openzet om een stap buiten de tuin te zetten, begint hij te grommen en trekken. Niet omdat hij je kwaad wil doen, maar omdat hij denkt: buiten de tuin is gevaarlijk, blijf maar hier.
Die hond is je ego. Hij waakt, beschermt en houdt je waar het veilig is. Maar als je altijd naar hem luistert, kom je nooit voorbij die poort. Pas wanneer je de hond leert vertrouwen én trainen, kan hij mee naar buiten, en ontdek je nieuwe paden en mogelijkheden.
Je ego is geen vijand. Het is een beschermlaag die jou helpt betekenis te geven en te overleven.
Maar als je leert het ego te herkennen, los te laten waar nodig, en het te trainen om dienstbaar te zijn, dan wordt het een krachtige bondgenoot. Het gaat er niet om je ego weg te duwen, maar om het in balans te brengen – zodat jij de vrijheid voelt om voorbij de poort te gaan.
Tot slot
Ervaring ontstaat altijd vanuit dualiteit: zonder contrast kun je niets voelen of leren. En ook al gaat alles goed, vecht niet tegen verandering. Groei vraagt om meebewegen – ga mee met de storm en kalibreer: vanwaar komt de wind?
Het gaat niet om kennis alleen, maar om wat je laat zien. Toegepaste kennis verandert je leven. De echte manifesteerders zijn niet bezig met manifesteren; ze doen gewoon, zonder er hun identiteit aan op te hangen.
Wanneer je in de flow zit, is je mind stil. Dan is er geen strijd met de buitenwereld. Veel mensen overleven in plaats van echt te leven, maar de weg naar binnen is de weg van echte verandering.
Daar ligt je gigantische potentieel.
Elke verandering komt vanuit het onderbewustzijn.
Daar liggen niet alleen de beperkingen, maar ook je oneindige potentieel. Door jezelf te trainen in dankbaarheid, plezier en innerlijke focus, verschuift je energie. Je onderbewustzijn volgt trouw, en je werkelijkheid verandert mee.
Want uiteindelijk gaat het niet om wat je weet, maar om wat je laat zien.
Het onderbewustzijn is geen mysterieus, ontoegankelijk gebied, maar juist een enorme krachtbron.
Wanneer je leert luisteren naar die stille laag in jezelf en deze voedt met nieuwe overtuigingen, wordt persoonlijke groei niet alleen mogelijk, maar onvermijdelijk.
